Początki Instytutu Nauk Biologicznych (INB) sięgają do 1994 r., w którym powstał  Instytutu Biotechnologii i Ochrony Środowiska (IBiOŚ) na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Zielonej Górze.

W 2007 r. IBiOŚ został przekształcony w Wydział Nauk Biologicznych. Lokalizacyjnie mieścił się w budynku A-8 przy ul. Prof. Zygmunta Szafrana 1.  W 2019  r. powołano Instytut Nauk Biologicznych. Dzięki intensywnej pracy badawczej pracowników postępował bardzo wyraźny rozwój tej jednostki naukowej. W 2007 r. został otworzony Zielonogórski Uniwersytecki Ogród Botaniczny (we współpracy z Urzędem Miasta Zielona Góra), będący zapleczem naukowym i dydaktycznym. W 2006 r. powołano obok ochrony środowiska drugi nowy kierunek – biologia, a następnie w 2010 r. uruchomiono biotechnologię. Od 2019 r. Instytut jest koordynatorem Rady Dyscypliny Nauki Biologiczne na Uniwersytecie Zielonogórskim.

 Pod patronatem Instytutu funkcjonuje międzynarodowe czasopismo naukowe „International Studies on Sparrows”. Działalność naukowo-dydaktyczna skupia się na szeroko pojętych naukach biologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień związanych z tradycyjnymi badaniami flory i fauny, nowoczesnych badań w zakresie biotechnologii, genetyki i ochrony środowiska.